Araç Değer Kaybı

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı … vekili Avukat … tarafından, davalı … aleyhine 15/07/2009 gününde verilen dilekçe ile trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istenmesi ve karşı davada davacı … vekili Avukat … tarafından davalı … aleyhine 31/07/2009 gününde verilen dilekçe ile araçta meydana gelen hasar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda asıl ve karşı dava yönünden maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne dair verilen 03/06/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı-karşı davacı vekili ile katılma yoluyla davacı-karşı davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalı-karşı davacının tüm, davacı-karşı davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2) Davacı-karşı davalının diğer temyiz itirazlarına gelince;
a) Asıl dava, trafik kazasında yaralanma nedeniyle maddi ve manevi tazminat, karşı dava ise trafik kazası sonucu araçta oluşan hasar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir. Mahkemece, asıl ve karşı dava yönünden maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı-karşı davacı vekili ile katılma yoluyla davacı-karşı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı-karşı davalı vekili, davalının yönetimindeki aracın müvekkilinin idaresindeki motosiklete çarpması sonucu davacı-karşı davalının yaralandığını ve malûliyetinin oluştuğunu belirterek, maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Davalı-karşı davacı vekili, müvekkilinin kazaya karışan aracında meydana gelen hasar bedeli, değer kaybı ve tamiri süresince kullanılamamasından kaynaklı maddi tazminat ve kaza nedeniyle uğranılan manevi zararın tazmini için manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Mahkemece, asıl davada yaralanma nedeniyle davacı-karşı davalının maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne, karşı davada davalı-karşı davacının araç hasarına ilişkin maddi ve manevi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosya kapsamında; … Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesinden alınan kusur raporunda, kazanın meydana gelmesinde davacı-karşı davalının % 30, davalı-karşı davacının
% 70 oranında kusurlu olduğu bildirilmiştir. Davalı-karşı davacı, aracında kaza nedeniyle oluşan hasara ilişkin maddi tazminat isteminde bulunmuş, bu konuda 26/10/2015 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır. Mahkemenin kabul biçimine göre davalı-karşı davacının % 70 oranında kusurlu olduğu benimsenmiş olmasına rağmen, araç hasarı nedeniyle istenen maddi tazminattan kusur indirimi yapılmamış, bu istek yönünden bilirkişi tarafından hesaplanarak belirlenen zararın tamamına hükmedilmiştir.
Şu durumda mahkemece, araç hasarı için istenen maddi tazminattan da davalı-karşı davacı sürücünün % 70 oranında kusurlu olduğunun kabulü ile indirim yapılması gerekirken, bilirkişi raporunda araç hasarı ve değer kaybına yönelik kusur indirimi yapılmadan belirlenen zararın tamamına karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
b) Mahkemece, kaza sonucu davalı-karşı davacının aracında meydana gelen hasar nedeniyle davalı-karşı davacı yararına manevi tazminat takdir edilmiştir.
Manevi zarar, kişilik değerlerinde oluşan objektif eksilmedir. Duyulan acı, çekilen ızdırap manevi zarar değil onun görüntüsü olarak ortaya çıkabilir. Acı ve elemin manevi zarar olarak nitelendirilmesi sonucu tüzel kişileri, bilinçsizleri ve acılarını içlerinde gizleyenleri tazminat isteme haklarından yoksun bırakmamak için yasalar manevi tazminat verilebilecek olguları sınırlamıştır. Bunlar, kişilik değerlerinin zedelenmesi (TMK 24), isme saldırı (TMK 26), nişan bozulması (TMK 121), evlenmenin feshi (TMK 158), bedensel zarar ve ölüme neden olma (BK 47 – TBK 56) durumlarından biri ile kişilik haklarının zedelenmesidir (BK 49- TBK 58). Bunlardan TMK’nın 24. maddesi ile BK’nın 49. (TBK.58) maddesi daha kapsamlıdır. TMK’nın 24. maddesinin belli yerlere yollaması nedeniyle böyle bir durumun bulunduğu yerde, onu düzenleyen kurallar (örneğin; TMK 26, 174, 287); bunların dışında BK’nın 49.(TBK.58) maddesi uygulanır.
TMK’nın 24. ve BK’nın 49. (TBK.58) maddesinde belirlenen kişisel çıkarlar, kişilik haklarıdır. Kişilik hakları ise, kişisel varlıkların korunmasıyla ilgilidir. Kişisel varlıklar, bedensel ve ruhsal tamlık ve yaşam ile nesep gibi insanın, insan olmasından güç alan varlıklar ya da kişinin adı, onuru ve sır alanı gibi dolaylı varlıklar olarak iki kesimlidir.
Dosya kapsamından, davalı-karşı davacının manevi tazminat isteminin malvarlığında oluşan zarara ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Bu eylem, davalı-karşı davacının ve yakınlarının cismani zararına neden olmadığı gibi, iç huzuru bozacak nitelikte olgulardan olmadığından ve manevi zararın koşullarını düzenleyen BK’nun 49. (TBK 58) maddesine göre eşya zararı kişinin sosyal, fiziki ve kişilik değerlerine saldırı oluşturacak nitelikte bulunmadığından, bu eyleme dair manevi tazminat isteminin reddi gerekirken, manevi tazminat isteminin kabulü doğru görülmemiş, kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı-karşı davalı yararına BOZULMASINA, davalı-karşı davacının tüm, davacı-karşı davalının diğer temyiz itirazlarının ilk bentte gösterilen nedenlerle reddine ve davacı-karşı davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 25/03/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.